Táo Quân lý giải vì sao "không phạm lỗi nặng" vẫn bị Trời phạt?

Du Đô là người Giang Tây, sống vào thời triều đại nhà Minh, tên chữ là Lương Thần, sinh ra vào đầu năm Gia Tĩnh, thi đỗ Tiến sĩ vào năm Vạn Lịch thứ 5. Hoàn cảnh nửa đời trước và khi về già của ông hoàn toàn khác biệt. Trước năm 47 tuổi, ông than thở rằng bản thân tuy có làm nhiều điều sai trái, nghĩ rằng những lỗi ông phạm phải cũng không nặng tới mức bị Trời trừng phạt. Cho đến thời điểm giao thừa của năm, Táo Quân hiện thân đã tháo gỡ toàn bộ mối nghi hoặc trong tâm Du Đô, khiến ông bừng tỉnh.

Du Đô có tài bác học, 18 tuổi đã theo học để tham gia thi hương, thành tích học tập rất tốt, mỗi cuộc thi ông đều đạt thứ hạng cao. Du Đô nhà nghèo, lúc còn trẻ ông thường nhận dạy học trò để mưu sinh. Ông và hơn mười người bạn học cùng nhau thành lập Hội Văn Xương, lập quy chế, quý tiếc phóng sinh, giới dâm, giới cấm sát sinh, giới khẩu, ông cũng tiếp tục thực hiện việc này trong nhiều năm. Khoảng thời gian này, ông đã tham dự 7 khóa thi Hương, tuy nhiên cũng không có đỗ đạt gì. Ông cùng vợ sinh ra đứa con thứ 5, 4 người con trước vì mắc bệnh mà chết non. Lúc còn sống, người con thứ 3 của ông vô cùng thanh tú thông minh, dưới bàn chân trái có 2 nốt ruồi, hai vợ chồng rất yêu thương và coi như bảo bối, tuy nhiên năm lên 6 tuổi, trong lúc đang chơi đùa tại quê nhà mà bị mất tích, không biết đã đi đâu. Hai vợ chồng họ có 4 người con gái, cũng chỉ có một người là còn sống. Vợ ông cũng vì điều này mà khóc đến chết đi sống lại, hai mắt đều bị mù. Du Đô quanh năm thất vọng khiến cho cuộc sống gia đình càng ngày càng túng quẫn. 

Ông thầm nghĩ, bản thân không gây ra lỗi lớn gì, tại sao lại bị Trời phạt? Từng ngày trôi qua mà ông vẫn không tìm được lời giải cho câu hỏi này. Năm ông 40 tuổi, mỗi khi đến tháng Chạp cúng ông Táo, ông lại ghi một bài văn khấn, xin ông Táo đem tâm ý của mình truyền lên Thượng Thiên. Cứ như vậy, mấy năm qua đi ông cũng không nhận được bất kỳ hồi báo nào.

Vào đêm giao thừa năm 47 tuổi, Du Đô thức cùng người vợ mù và con gái đón giao thừa. Nhà chỉ có 4 bức tường tiêu điều hiu quạnh và tiếng nói thê lương. 

Lúc này đột nhiên thấy có tiếng gõ cửa, Du Đô cầm đèn ra mở cửa, ông thấy một người mặc bộ đồ đen, đầu đội khăn hình tam giác, râu tóc bạc phơ đi tới. 

Người kia bái chào rồi ngồi xuống nói: “Ta họ Trương, từ xa trở về, nghe nói nhà ngươi có chuyện buồn, cho nên tới đây an ủi”.

Du Đô cũng rất tôn trọng người lạ này, ông nói: “Cuộc đời ta đọc sách tích thiện, đến nay công danh chẳng có, mắt thê tử còn bị mù, cái ăn cái mặc trong nhà chẳng đủ. Hơn nữa những năm này ta cũng một mực đốt sớ để truyền đạt tâm ý lên Thiên đình”. 

Người họ Trương nói: “Chuyện gia đình của ngươi ta đã biết từ lâu! Do chấp niệm của ngươi quá nặng, chỉ toàn tập trung vào việc hư danh. Trên giấy đầy lời oán, coi thường Thần minh, nếu dâng lên Thiên đế một tờ sớ, chỉ sợ nhà ngươi còn bị phạt nặng hơn thế”.

Du Đô kinh ngạc nói: “Ta nghe nói trong bóng tối, cho dù một ngươi làm một việc tốt nhỏ, cũng sẽ được ghi chép lên Thiên đình, ta cùng các bạn đồng học đã thề làm việc thiện, theo đuổi điều ấy lâu như vậy, chẳng lẽ tất cả là hư danh sao?” 

Sau đó người họ Trương đã vì ông mà dùng lời lẽ phân tích một cách sâu sắc:

“Nhà ngươi nghe này, nói là ‘coi trọng chữ’, thế mà học trò của ngươi cùng bạn tri giao thường dùng sách cũ dán tường, lau bàn và đốt nó. Đây mà gọi là coi trọng chữ nghĩa sao? Ngươi mỗi ngày đọc sách nhưng vẫn không thể nói được một câu chữ nghĩa…, giống như đi trên đường nhặt được mớ giấy lộn, cầm về đốt thì có ích gì đâu? 

Ngươi nói rằng phóng sinh, nhưng sau khi phóng sinh xong, gia đình ngươi vẫn ăn tôm cua, kỳ thực niệm từ bi trong tâm vẫn chưa động chút nào. 

Lại nói về tu khẩu. Ngươi ứng đối mau lẹ, hành động tưởng như rất tài giỏi, thường khiến người nghe bị choáng ngợp. Lúc nói chuyện chân thành với bạn bè lại thường thuận theo chiều gió mà cười mỉa mà không tự kiềm chế bản thân. Miệng lưỡi đả thương người khiến quỷ thần kinh sợ, tích lũy âm ác, không biết là số lượng lên đến bao nhiêu rồi, điều này liệu có thể nói ngươi là đơn giản phúc hậu sao? 

Còn gì nữa không nhỉ, khi nhìn thấy mỹ nữ, nhất định sẽ không buông tha, mắt nhìn chằm chằm không rời, tâm thần dao động. Ngươi nói cả đời không có tà niệm, không phạm sắc giới, như vậy thì có thể không thẹn với Trời đất quỷ thần sao? Đây đều là những điều mà ngươi thề nỗ lực tu chính, vậy mà còn như thế này đây. 

Mỗi năm ngươi đều đốt sớ tâu lên Thiên đình, Thượng đế phái sứ giả tới xem những việc thiện ác mà ngươi làm, kết quả là mấy năm qua, ngươi không làm được việc thiện đức nào để có thể ghi. Tuy nhiên sứ giả lại phát hiện ra trong lòng ngươi tràn đầy niệm tham lam, dâm dục, ghen ăn ghét ở, nóng nảy, cầu ân cùng trả thù, hơn nữa còn phán xét đúng sai của người khác, chờ mong tương lai. Những chủng ác niệm này được nuôi dưỡng tích tụ quá nhiều, Trời đang muốn trừng phạt nhà ngươi, lúc đó thì ngươi muốn trốn cũng không kịp, lại còn chờ mong phúc thọ sẽ đến sao?” 

Du Đô giật mình kinh hãi, nước mắt giàn dụa cầu xin: “Ngài có thể biết hết những sự tình trong bóng tối, nhất định là một vị Thần tôn quý, thành nguyện mong Ngài rủ lòng thương cứu giúp tại hạ”. 

Vị họ Trương nói: “Ngươi đọc sách đã sáng tỏ lý lẽ, cũng biết lấy việc thiện làm vui. Nhưng ngay khi vừa nghe thấy nói một lời thiện, gặp một việc thiện liền vui mừng phấn khích, giống như thuyền lướt nhanh không thấy mặt nước lay động vậy. Đây là biểu hiện của căn tín không sâu, sự kiên trì không bền, cho nên lúc bình thường nói đến sống thiện làm thiện, đều là lừa mình dối người, không có việc gì làm xong mà cảm thấy an tâm. Buông lung ác niệm ác ý, tư tưởng lên xuống không ngừng, giống như trên đất toàn bụi cỏ gai, vậy thì làm sao có thể thu hoạch được ngũ cốc tốt? 

“Nếu như từ hôm nay, ngươi có thể buông xuống được niệm tham lam, dâm dục, vọng tưởng, dùng lực mạnh mẽ để gột rửa sạch sẽ những niệm này. Nếu có sức để làm việc thiện thì không nên cầu báo đáp, dù là việc lớn nhỏ khó dễ, thật tâm mà làm. Thứ nhất là phải có tâm nhẫn nại, thứ hai là cần bền lòng, trừ bỏ tâm cầu an nhàn sa đọa, không được dối mình gạt người. Nếu như lực lượng không đủ thì cũng cần chăm chỉ, thiện ý tròn đầy. Kiên trì bền bỉ, kết quả sẽ tự đến”. 

Cuối cùng ông Trương nói với Du Đô: “Nhà ngươi tôn trọng ta, vô cùng thành kính trong sạch, cho nên ta đặc biệt đến báo cho ngươi biết. Mau mau nỗ lực kiềm chế bản thân, thuận theo ý trời, đạt được thương xót”. 

Sau khi nói xong những lời khẩn thiết, vị khách họ Trương đi vào phòng trong rồi đến bếp và bỗng nhiên biến mất. Du Đô thấy vậy liền ngộ được, thì ra là ông Táo đã hiển linh. Vì vậy ông liền thắp hương khấu tạ. 

Hôm sau là ngày đầu năm mới, ông cầu nguyện với trời đất và thề sẽ sửa đổi những điều sai trái trước đây bản thân đã làm. Nhưng cắt bỏ vọng tưởng đâu phải chuyện dễ dàng, lúc đầu nhiều tạp niệm vẫn khởi lên, nội tâm vẫn như cũ, nghi ngờ và biếng nhác cứ lên xuống thất thường. Vì vậy, ông đã quỳ lạy trước tượng Quan Thế Âm trong điện của gia đình mình cho đến khi trán chảy máu, và thề muốn thiện niệm trong sáng, nỗ lực tinh tiến, nếu còn buông lỏng chính mình thì sẽ vĩnh viễn đọa địa ngục. Mỗi buổi sáng, ông cung kính niệm thánh hiệu cả trăm lần, và từ đó về sau, mỗi lời nói, mỗi cử chỉ, mỗi ý nghĩ đều như Quỷ Thần ở bên, một trái tim chân thành khiến tư tưởng không thể chạy lung tung. 

Phàm là việc gì có lợi cho người, dù lớn hay nhỏ, dù bận rộn hay không, mọi người có biết hay không, khả năng làm được đến đâu thì Du Đô đều tự mình vui mừng đi làm, nỗ lực làm cho tới khi xong việc mới dừng. Khiêm tốn nhẫn nhục, tùy thuận vào duyên, tích nhiều âm đức. Ngoài ra, mỗi khi gặp người ông liền nói cho họ biết về đạo lý nhân quả báo ứng, cuối cùng có thể đạt được một hành động kéo theo vạn điều thiện lương, khi tĩnh thì một niệm cũng không xuất được. 

Cứ như vậy sau 3 năm, vào năm Vạn Lịch thứ hai, ông cũng đi qua 50 năm tuổi đời. Tể tướng Trương Cư Chính chọn thầy cho con trai, mọi người đều đề cử chọn Du Đô. Du Đô được mời về kinh thành, ông mang theo gia quyến lên đường. Trương Công tôn kính phẩm đức của ông, đã đặc biệt khích lệ ông vào trường quốc học học tập, Năm Vạn Lịch thứ 5, ông đã thi đậu Tiến sĩ. 

Vào ngày Du Đô tiến đến bái kiến Nội giám Dương Công; Dương Công lại để cho 5 người con nuôi tới chào hỏi khách. Du Đô nhìn người con nuôi thứ 5 của Dương Công, thấy cậu là thanh niên mười mấy tuổi trông rất thân quen liền hỏi quê quán. Cậu thanh niên nói: “Người Giang Tây, lúc nhỏ đi nhầm lên thuyền lúa, chỉ nhớ mang máng họ và quê quán của mình”. Du Đô rất kinh ngạc đã mời cậu cởi giày ở chân trái ra, quả nhiên nhìn thấy dưới chân có hai nốt ruồi hiện rõ mồn một.  

Du Đô hét lớn: “Là con trai ta!” Nội giám Dương Công cũng cảm thấy kinh ngạc, lập tức tiễn người con nuôi thứ 5 về với cha mẹ đẻ của mình. Du Đô nói với vợ mình, bà không khỏi vuốt vuốt con mà khóc lớn, máu và nước mắt hòa lẫn nhau chảy trên mặt. Cậu con trai cũng khóc, hôn lên đôi mắt bị mù của mẹ. Kỳ tích liền xuất hiện, mắt của vợ Du Đô lại được phục hồi trở lại. Du Đô buồn vui lẫn lộn, vì thế mà không muốn làm quan nữa, ông từ quan trở về cố hương. Tể tướng Trương Cư Chính khen ngợi đức hạnh của ông, đã tặng ông một món quà hậu hĩnh. Du Đô trở về quê cũ, ông càng tận sức làm việc thiện. Con trai cưới vợ và sinh liên tục 7 người cháu trai, tất cả đều kế thừa nề nếp gia phong khoa bảng. 

Du Đô đem kinh nghiệm gặp Táo quân và thực hiện thay đổi của bản thân viết thành một cuốn sách dùng để dạy bảo con cháu. Về sau ông hưởng thọ 88 tuổi. Đồng hương cùng học trò của ông là La Trinh đã ghi chép lại quá trình nỗ lực sửa đổi làm người lương thiện, tấm lòng chân thành của ông đã cảm động đến Thần Linh.

San San biên dịch.