Vào thời nhà Thanh, tại thành Dương Châu có một người khiếm thị họ Nghê sống một thân một mình, thậm chí ngay cả một túp lều dung thân cũng không có, Dân gian thường gọi ông là “Nghê mù”...
Nghê mù chỉ ở nhờ tại miếu Thành hoàng trong thành cũ, kiếm sống bằng nghề xem quẻ. Mỗi ngày ít nhiều gì cũng kiếm được mấy chục đồng, ông dùng số tiền đó để sống qua ngày. Nếu như hôm nào trời mưa to gió lớn, thì tối hôm đó có thể sẽ phải ngủ với cái bụng đói. Bởi vì thông thường mọi người không thích ra khỏi nhà vào những ngày mưa gió, vì vậy sẽ không có ai đến xem quẻ cả.
Một hôm, có một thanh niên trẻ tuổi làm ăn giàu có dẫn theo thê thiếp (vợ lớn và vợ nhỏ) vào miếu Thành hoàng thắp hương, lại có rất nhiều người hầu đứng túc trực xung quanh chiếc xe ngựa của cậu thanh niên này. Nghê mù biết được bỗng nhiên cảm thấy chua xót trong lòng, nên đã thầm phàn nàn trước Thần linh rằng: “Hắn phách lối thế kia mà lại được vinh quang như vậy, còn tôi vốn xuất thân là danh gia vọng tộc, nhưng lại đói khát thế này. Đúng là Ông trời không có mắt, Thần thánh không linh mà”.
Đêm hôm đó, Nghê mù đột nhiên mơ thấy Thần thành hoàng đến bắt mình đi thẩm vấn, Thần nói: “Ngươi lấy cái gì để phàn nàn? Số ngươi nên hưởng phúc, hay phải chịu khổ, đều được định sẵn cả rồi, cớ sao dám oán trời trách đất chứ? Cho ngươi đến huyện Nghi Chinh, đánh hai mươi gậy xem như trừng phạt”.
Nghê mù hoảng sợ giật mình tỉnh dậy, toàn thân toát mồ hôi lạnh. Trong năm đó mọi chuyện vẫn diễn ra như bình thường và cũng không có chuyện trừng phạt gì cả, thế là Nghê mù cũng cảm thấy yên tâm, và cho rằng đó chỉ là một giấc mơ mà thôi.
Vào mùa đông năm sau, người chị của Nghê mù lấy chồng tại huyện Nghi Chinh bị bệnh chết. Nghê mù phải đi đến đó để đưa tang, không ngờ giấc mơ nói rằng ông phải chịu phạt 20 gậy lại ứng nghiệm tại đây.
Lại nói, hôm đó Nghê mù ở lại nhà của chị gái, ngủ đến canh ba nửa đêm, đột nhiên đau bụng dữ dội, thế là Nghê mù mở cửa ra ngoài đi đại tiện, tình cờ lúc này lại có một lính tuần đêm cũng đi qua chỗ này. Lính tuần đêm hỏi Nghê mù đang làm gì, nhưng bởi vì mù nên ông không nhìn thấy người đang bước tới là ai, vì vậy mà mãi không trả lời, lính tuần đêm cả giận, lại cảm thấy Nghê mù rất khả nghi, liền lột quần áo của ông ta ra, đánh 20 gậy!
Dưới đây là một ví dụ về một lá số phải chịu đau khổ, chúng ta hãy cùng xem nó được biểu hiện như thế nào trên Bát tự.
Trong mệnh lý bát tự lấy nhật can (tức thiên can) của ngày sinh để đại diện cho bản thân, ngày sinh nhật can của hình này là Ất Mộc, vì vậy thuộc mệnh Ất Mộc. Sinh vào tháng 5 của mùa hè, có đặc điểm lớn nhất là gì? Hỏa vượng mộc khô. Phải giải quyết như thế nào? Điều chỉnh khẩn cấp, cho nên chuyên dùng Quý Thủy, không có Quý Thủy thì dùng Nhâm Thủy. Vì vậy Thủy là dụng thần không thể thiếu. Tuy nhiên nước (thủy) của mùa hè đi vào đường cùng, giống như không có Kim để sinh Thủy, thì nước không có nguồn, sắp khô cạn, vì vậy phải dùng Kim để hỗ trợ.
Quý độc giả có thể tưởng tượng một chút, cây trồng dưới ánh mặt trời gay gắt của mùa hè, hoặc hoa cỏ ở ban công nhà bạn, có phải mùa hè là lúc cần dùng nước để tưới nhiều nhất không? Vậy chúng ta thử tìm xem trong bát tự này có nước hay không. Nhìn thấy có một Nhâm Thủy ở thời trụ Thiên can. Nước rất dễ phát huy vào mùa hè, nhưng cuối cùng vẫn cần có Kim để sinh Thủy. Bây giờ nhìn thấy niên trụ địa chi có một thân Kim, vậy là có thể sinh Thủy rồi, thỏa mãn cả hai điều kiện luôn rồi. Vậy có phải đây là một mệnh tốt không?
Đương nhiên là có Kim Thủy tốt hơn là không có Kim Thủy, nhưng bây giờ còn phải xem vị trí của Kim Thủy này trong bát tự như thế nào, mạnh hay không mạnh, hữu tình hay vô tình, rồi mới có thể quyết định được giàu nghèo, sang hèn của mệnh này, bởi vì còn có 5 chữ khác vẫn chưa xem.
Nhìn xuống hàng địa chi bên dưới, ngoại trừ lúc đầu nhắc đến niên chi thân kim ra, thì ba địa chi còn lại đều là hỏa: Nguyệt chi ngọ hỏa, nhật chi tỵ hỏa, thời chi lại là ngọ hỏa. Điều này đồng nghĩa là Ất Mộc của nhật chủ ngồi trên ba đống lửa, tức là chỉ cần một cọng cỏ rơi vào trong đống lửa, mộc sẽ hóa thành tro, đây là một hiện tượng rất không may mắn.
Không phải là có một Nhâm Thủy để tưới cây khắc hỏa hay sao? Nhâm Thủy ở đâu vậy? Thì ra Nhâm Thủy ở tại thời can, ngồi ở phía trên ngọ hỏa, nhưng địa chi lại không có gốc mạnh của thủy (Hợi Thủy, Tý Thủy là những gốc mạnh), mà ngược lại toàn là biển lửa (hai Ngọ Hỏa và một Tỵ Hỏa), chỉ dựa vào một Nhâm Thủy của thiên can này thì làm sao có thể khắc chế được ba ngọn lửa mạnh của địa chi? Câu nói “bôi thủy xa tân” chính là dùng một ly nước để đi cứu một xe cỏ đang cháy, giống như trong tình huống này, lợi thế quá nhỏ không thể giải quyết được vấn đề.
Nhưng chẳng phải là còn có một thân kim có thể sinh thủy hay sao? Thân kim ở đâu vậy? Thì ra thân kim nằm ở đường chéo của Nhâm Thủy, ở trên niên chi xa xôi, có một câu tục ngữ gọi là “nước xa không cứu được lửa gần”. Biến đổi một chút trong tình huống này sẽ là kim xa không tạo được nước gần, nghĩa là kim ở nơi quá xa không thể sinh được nước yếu ở bên cạnh. Hơn nữa thân kim bị ngăn cách bởi ba ngọn lửa (hỏa khắc kim), Nhâm Thủy lại bị hai mậu thổ trên thiên can khắc chế, đây là bố cục phối hợp vô tình. Lúc đầu tưởng rằng mệnh này sinh vào mùa hè, có kim lại có thủy là một tình huống rất lạc quan, toàn bộ đều bị thay đổi ở phía dưới, và biến thành dụng thần Nhâm Thủy bất lực, là bố cục thấp nhất trong bố cục phối hợp vô tình.
Trong Mệnh Thư nói rằng: Ất Mộc chồng chéo ly vị, là danh vì khí mà tan, ất là mộc suy yếu, đến nơi bệnh chết của tỵ ngọ, không có quý bồi đắp nuôi dưỡng, mà còn thấy quá nhiều bính mậu, chi thành hỏa cục, mộc hóa thành tro, không bệnh tất thì chắc chắc cũng nghèo hèn hoặc chết yểu. Mệnh này chính là như vậy.
Trong thân kim của mệnh này có giấu canh kim, Nhâm Thủy, vốn dùng làm hỷ dụng thần, kim ở niên chi, niên chi đại diện cho tổ tiên, vì vậy đời trước chắc là có căn cơ che chở. Chỉ có địa chi bính đinh hỏa hoành hành, thiên can mậu thổ ngăn cách trùng trùng, vì vậy mà không thể che chở cho mệnh này. Giống như kẻ mù trong ví dụ trên, vốn dĩ xuất thân trong gia tộc quyền quý nhưng lại không thể che chở cho mệnh của mình, dẫn đến tàn tật trên người, phải dựa vào xem quẻ mà kiếm sống qua ngày vậy.
Châu Yến.