Ngày 30, ngày 1, 2, 3 là những ngày quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán, tuy nhiên, việc thắp hương, cúng ở một số gia đình vẫn còn những điều chưa đúng, cần phải chú ý.
Những ngày tết, đặc biệt ngày mùng 1 Tết Nguyên đán là ngày khởi đầu nên được coi là quan trọng nhất trong năm, do vậy, việc chuẩn bị mâm cỗ cúng cũng như thắp hương cần phải được chuẩn bị hết sức kỹ càng.
Cùng với đó, các ngày mùng 2, 3 cũng được coi là những ngày rất quan trọng và việc cúng lễ đối với tổ tiên vẫn phải được thực hiện đầy đủ, cơ bản như ngày mùng 1.
Tuy nhiên, theo chuyên gia nghiên cứu tâm linh Nguyễn Thị Nghĩa (Hà Nam), hiện nay nhiều gia đình, trong việc thắp hương, cúng lễ cho tổ tiên vẫn có một số điều chưa đúng và cần phải tránh.
Trước hết, trong lễ cúng của ngày mùng 1, 2, 3, lễ mặn không thể thiếu và phải luôn đầy đủ. Nhưng, đối với gà cúng trong ngày mùng 1 thì phải được chuẩn bị, làm sẵn từ tối hôm trước, tránh hoàn toàn việc sát sinh vào sáng mùng 1.
Cùng với đó, các đồ dùng để đựng các lễ cúng mặn như bát, đĩa, đũa, thìa… cần phải sử dụng những đồ mới, riêng biệt. Không nên dùng những đồ dùng đã dùng chung, sẵn với các việc khác trong gia đình. Bởi, đồ thờ cúng cần phải sạch sẽ, để riêng, không uế tạp.
Thêm vào đó, khi cúng cần tách bạch là khi nào thờ hoa quả và khi nào cúng lễ mặn. Các thứ cần phải để riêng. Hoa quả có thể để ở ban trên, còn đồ cúng mặn thì nên kê thêm bàn để ở dưới sau đó thắp hương.
Đối với các gia đình có bàn thờ Phật, trong những ngày 1, 2, 3 cần tuyệt đối tránh việc để các đồ lễ mặn lên như nước mắm, thậm chí là để gần, bởi, bàn thờ này chỉ thờ các đồ chay, thanh tịnh.
Về việc thắp hương trong những ngày Tết này, theo chuyên gia nghiên cứu tâm linh Nguyễn Văn Thắng (Hưng Yên), nhiều người vẫn có thói quen thắp nhiều, như vậy là không đúng.
Mọi người chỉ nên thắp trước khi vào cúng và mỗi bát hương chỉ thắp một nén là đủ. Ngoài ra, nên dùng hương vòng để cháy được lâu.
“Đặc biệt, trong những ngày mùng 1, 2, 3 cần hết sức cẩn trọng, chú ý là khi thắp hương cần phải ăn mặc chỉnh tề, không mặc quần đùi, áo cộc hay ăn mặc luộm thuộm,... Cùng với đó, khi khấn tổ tiên cần phải liền mạch, không ngắt quãng theo kiểu đang khấn thì lại chuyển sang sắp đồ lễ hay làm việc gì đó. Cần thành tâm để cúng, khấn nhằm thể hiện sự tôn trọng với thần linh, tổ tiên, ông bà”, ông Thắng nhấn mạnh.
Về việc cúng trong những ngày Tết, chuyên gia nghiên cứu tâm linh Nguyễn Vĩnh Kiên cho hay, thực tế, việc việc khấn nôm… theo cách truyền miệng nhau cũng có tam sao thất bản nên có thể chưa được đầy đủ.
Chưa kể có những gia đình chỉ để đồ lễ lên rồi khấn vái lia lịa mà không biết phải khấn ai cho chính xác.
“Do đó, khi cúng khấn thì nên tham khảo các nhà sư tại chùa làng hoặc gần nhà hay có thể nhờ những người có hiểu biết hướng dẫn, cung cấp các bài cúng, khấn. Tuy nhiên, nên tìm những người có kinh nghiệm, tránh bài cúng khấn chưa đúng, thậm chí sai sẽ gây ra điều không tốt cho gia đình”, ông Kiên nêu.
Một vấn đề mà ông Kiên cũng đưa ra, đó là, một số gia đình, thường đốt tiền, vàng mã rất nhiều trong những ngày đầu năm nay, đó là điều không nên.
“Theo quan niệm dân gian thì việc cúng, đốt tiền vàng mã là có nhưng ta cũng nên hạn chế, không nên bày rồi đốt quá nhiều. Điều này gây ra lãng phí, tốn kém không đáng có. Và trong ngày 1, 2 không nên đốt hóa vàng mà nên đốt vàng mã từ ngày mùng 3 trở đi. Vì, ngày mùng 1 theo quan niệm là Tết cha, mùng 2 là Tết mẹ nên việc hóa vàng nên làm sau đó”, ông Kiên chia sẻ.
Thượng tọa Thích Thanh Huân, trụ trì chùa Pháp Vân (Hà Nội) cũng cho biết, trong Phật giáo tuyệt đối không đốt vàng mã vào bất cứ dịp nào chứ không riêng những ngày Tết.
“Trong Phật giáo, đức Phật Thích Ca không hề dạy đốt vàng mã để cúng gia tiên. Cùng với việc đốt vàng mã, trong những ngày Tết đầu năm khi đi chùa, việc rải tiền lẻ ở các ban thờ cũng không nên. Do đó, mọi người cần lưu ý và sửa dần" Thượng tọa Huân cho hay.
T/H.