Chọn hoa quả thắp hương không đúng cách cũng có thể mang lại điều không may cho gia đạo. Vậy đâu là những loại hoa, loại quả nên đặt lên bàn thờ trong lễ cúng rằm tháng Giêng?
“Giỗ tết cả năm không bằng cúng rằm tháng Giêng” là câu thành ngữ nói lên tầm quan trọng của nghi lễ này.
Trong lễ cúng rằm tháng Giêng, mâm cúng là quan trọng nhất, cần phải chuẩn bị cẩn thận và đầy đủ đúng theo phong tục, tập quán, không cần phải quá cầu kỳ và tùy theo điều kiện từng gia đình để thực hiện. Điều quan trọng trong là mọi người đều thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên và cầu mong một năm an lành, may mắn.
Một mâm lễ đủ đầy ngoài bánh kẹo, rượu thuốc, xôi, bánh trôi... thì không thể thiếu một mâm ngũ quả và một bình hoa tươi.
Về mặt hình thức, một mâm quả tươi sẽ thể hiện cho ý niệm "kết quả" thể hiện mong muốn sự viên mãn, đầy đủ. Còn việc dâng hoa cúng, thể hiện tâm thành là những điều trang trọng nhất của người Việt muốn dâng lên thần linh, mong muốn phù hộ cho gia đình những điều tốt đẹp.
Tuy nhiên không phải ai cũng biết nên đặt hoa gì, lựa chọn những loại quả nào lên ban thờ để mang lại may mắn, tài lộc, sức khỏe cho gia đình.
Việc đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên dịp rằm tháng Giêng thuận theo 5 sắc màu tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc: Giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên; hay quy luật đất trời theo ngũ hành: 5 màu của quả tượng trưng cho Kim (màu trắng), Mộc (màu xanh), Thủy (màu đen), Hỏa (màu đỏ), Thổ (màu vàng). Có thể kể đến:
Quả táo: Trong phong thủy, quả táo tượng trưng cho sự yên bình và hòa hợp. Loại quả này cũng được ưa chuộng vì màu đỏ của nó mang ý nghĩa tốt lành.
Quả dứa: Trong tiếng Hán, dứa phát âm nghe như "may mắn đến theo cách của bạn", vì thế dứa đã trở thành một biểu tượng phong thủy truyền thống cho sự giàu có và may mắn.
Quả cam: Cam là một trong những loại quả được các gia đình ưa chuộng nhất khi cúng ban thờ. Ngoài ý nghĩa về phong thủy, cam được coi là gửi gắm lời nguyện cầu về may mắn, thành công. Hơn nữa, cam cũng để được lâu trên bàn thờ và có mùi rất thơm.
Quả chuối: Chuối trong phong thủy mang ý "thu hút". Vì vậy, nó cũng hay được dùng để thờ cúng.
Khi lựa chọn quả để thắp hương, cần lưu ý chọn lựa những quả còn tươi, đẹp mã. Nên tránh những trái đã chín nẫu hoặc những quả có mùi thơm quá nồng như: Mít, sầu riêng...
Theo quan niệm tín ngưỡng tâm linh của người Việt, gia chủ nên chọn những loại quả mang ý tốt lành, đủ màu sắc. Việc bày hoa quả giả trên bàn thờ trong những ngày này vừa không tôn trọng thần linh, gia tiên, vừa không có lợi cho phong thủy.
Việc lựa chọn những loại quả để dâng lễ thắp hương có thể tùy thuộc vào mỗi nơi, song cần lưu chỉ sử dụng những quả mã đẹp, còn tươi. |
Trên ban thờ ngày rằm tháng Giêng dù cúng mặn hay cúng chay thì đều không thể thiếu một bình hoa tươi.
Hoa ly, hoa rơn, hoa loa kèn, hoa huệ là những loại hoa nên sử dụng. Đặc biệt chú ý khi thắp hương gia tiên không nên thắp bằng hoa hồng bởi hoa hồng sẽ có gai cũng như hoa hồng được bón bằng phân gà. Nên khí của hoa hồng hấp thụ sẽ không tốt
Nếu có mâm lễ thắp hương Phật, Thánh thì không nên thắp hương hoa Cúc. Bởi hoa cúc chỉ dành cho gia tiên cho vong, cũng như hoa cúc thích hợp khi thắp ở ngoài nghĩa địa, nghĩa trang.
Tùy theo điều kiện của từng vùng mà lựa chọn loại hoa cho phù hợp, song cần lưu ý không nên kết hợp quá nhiều loại vì sẽ làm giảm ý nghĩa và mất sự thanh thoát khi đặt trên ban thờ.
Trên đây là một số lưu ý trong việc bày biện mâm hoa, quả trong lễ cúng rằm tháng Giêng một cách đầy đủ nhất.
T/H.