Người xưa nói: “Lòng người sinh một niệm, Trời Đất đều biết hết. Thiện ác nếu không báo, Trời Đất ắt vị tư”. Câu nói này cảnh tỉnh con người rằng nhân quả thiện ác như bóng theo hình. Thực ra thiện ác của con người không chỉ nhìn vào hành động, lời nói, mà còn ở niệm đầu, chỉ một ý niệm khởi lên thì quả báo thiện ác cũng đã hình thành rồi.
Người ở trong mê, tâm sinh vọng niệm, xem ra như là không có gì đáng kể; thực tế quả báo đã hình thành. Người niệm nhẹ mà đức lớn thì dùng thân lãnh chịu; để tỏ rõ mắt Thần khó giấu che, từng ly từng tí cũng phải hoàn trả. Người niệm nặng mà đức mỏng thì tiền đồ hủy hoại hết; để hiển thị lẽ Trời không nương tình, quả báo không sai lệch. Chúng ta hãy cùng đến với 3 câu chuyện dưới đây:
Trong cuốn “Đức Dục Cổ Giám” của Sử Ngọc Hàm đời nhà Thanh, có ghi lại câu chuyện như vậy:
Có một thư sinh họ Lý thuộc làu kinh sách, giỏi viết văn, khi tham gia thi khoa cử, trên đường đi qua một quán trọ ở Cừ Châu bèn vào tá túc, chủ quán trọ đón tiếp chàng ta rất hậu. Lý thư sinh bèn tìm chủ quán hỏi nguyên do, chủ quán nói: “Đêm qua tôi mộng gặp Thần Thổ địa nói với tôi rằng: ‘Ngày mai có một tú tài họ Lý, anh ta sẽ đỗ đầu khoa thi cử, cần đối xử tốt với anh ta’”.
Lý thư sinh nghe vậy trong lòng vui sướng lắm, đêm về suy nghĩ khoa cử đỗ đạt sẽ làm quan như thế nào. Khi nghĩ đến người vợ ở nhà, trong tâm sinh ra một niệm: “Vợ là khi mình lấy lúc nghèo khổ, xuất thân hàn vi, sau khi mình làm quan thì quả không xứng làm phu nhân của mình, lúc đó mình sẽ bỏ vợ rồi cưới người khác’”.
Hôm sau Lý thư sinh rời quán trọ lên đường cho kịp kỳ thi. Đêm hôm đó chủ quán lại mộng gặp Thần Thổ địa nói: “Người học trò trẻ này tâm địa bất thiện. Chưa đỗ đạt công danh mà đã có suy nghĩ vứt bỏ người vợ kết tóc rồi, lần này anh ta sẽ thi trượt”.
Sau đó Lý quả nhiên thi trượt, bơ phờ trở về. Anh lại đến tá túc ở quán trọ lần trước. Chủ quán lại đem chuyện mộng gặp Thần Thổ địa kể với Lý thư sinh. Lý thư sinh nghe xong thất sắc, xấu hổ, căm giận bản thân mà rời đi.
Tại Quý Khê có cậu thư sinh, lần thi nào cũng không đậu, không biết nguyên nhân do đâu, cậu bèn cầu xin vị chân nhân họ Trương, thắp hương cầu khấn tra Thiên bảng. Thần minh cho hay rằng: “Kẻ thư sinh này, trong mệnh có công danh, do xâm phạm tới người thím mà công danh bị tước bỏ”. Trương chân nhân tra xong liền đứng lên nói với cậu thư sinh nguyên nhân Thần minh nói cậu không thi đỗ. Cậu thư sinh nghe xong liền nói: “Tôi không hề mạo phạm thím của tôi!”. Thế là cậu liền viết một lá thư ngắn, nói chuyện này cho thím nhờ thím giải oan giúp mình. Thần minh lại một lần nữa giải thích rằng: “Mặc dù không có hành vi mạo phạm thím ngươi, nhưng lại có ý nghĩ mạo phạm thím ấy!”.
Cậu thư sinh lúc này cảm thấy vô cùng xấu hổ, nhưng hối hận cũng không kịp vì khi cậu còn niên thiếu nhìn thấy thím mình dung mạo xinh đẹp rung động lòng người mà sinh tà niệm, đây chính là lý do.
Vệ Trọng Đạt sống vào thời nhà Tống, là một vị quan trong Hàn Lâm Viện. Một hôm trong giấc mộng, linh hồn của ông đã bị quỷ binh bắt xuống âm phủ.
Phán quan chủ thẩm âm phủ ra lệnh cho thủ hạ thư biện đưa lên 2 quyển sổ về những việc thiện và việc ác mà ông đã làm ở dương gian. Khi những cuốn sổ được đem đến, những quyển sổ ghi lại việc làm xấu của ông nhiều đến nỗi chất đầy khắp sân. Trong khi chỉ có một quyển sổ ghi lại những việc làm tốt của ông.
Quan chủ thẩm ra lệnh đem cân lên, những quyển sổ ghi việc ác chất đầy khắp trong sân trọng lượng lại rất nhẹ, còn một cuốn sổ mỏng ghi việc thiện ngược lại rất nặng.
Vệ Trọng Đạt hỏi: “Tôi chưa đến 40 tuổi, làm sao có thể phạm nhiều lỗi lầm và tội ác đến như vậy?”.
Quan chủ thẩm trả lời: “Chỉ cần một ý niệm trong đầu bất chính thì chính là một lỗi lầm hoặc một tội ác, chúng đều sẽ được ghi lại trong sổ. Ví dụ như khi nhìn thấy nữ sắc và động một niệm đầu xấu thì đã phạm tội và sẽ được ghi lại”.
Vệ Trọng Đạt hỏi lại: “Thế còn sổ chép việc thiện, trong đó ghi chép những gì?” .
Quan chủ thẩm đáp rằng: “Hoàng đế từng muốn xây dựng một công trình lớn, đó là tu sửa một cây cầu đá ở khu Tam Sơn. Khi đó, nhà ngươi đã khuyên hoàng đế không nên xây dựng vì nơi đó ít người lui tới, nếu vậy thì tránh được việc tốn của nhọc dân. Những gì được ghi lại trong đây chính là bản thảo tấu chương do nhà ngươi viết”.
Vệ Trọng Đạt nói: “Tuy tôi đã viết bản tấu chương này, nhưng hoàng đế đã không nghe theo. Nên cuối cùng công trình đó vẫn được khởi công xây dựng. Bản tấu chương này cũng không có tác dụng ngăn cản sự việc đó xảy ra. Thế tại sao bản tấu chương này lại có được sức nặng lớn như vậy?”.
Quan chủ thẩm giải thích: “Tuy rằng hoàng đế không tiếp thu kiến nghị của nhà ngươi. Nhưng ý kiến của nhà ngươi rất chính đáng và chân thành. Mục đích dù sao cũng là giúp cho muôn dân miễn trừ lao dịch vô nghĩa. Nếu hoàng đế chấp nhận ý kiến của ngươi, thì công đức của nhà ngươi sẽ càng lớn hơn. Đáng tiếc là nhà ngươi có quá nhiều ác niệm, cho nên sức nặng của việc thiện đã giảm đi một nửa, chức quan vốn có thể thăng đến Tể tướng, hiện tại đã không còn hy vọng thăng lên chức Tể tướng nữa”.
Vệ Trọng Đạt vô cùng hoảng hốt, giật mình tỉnh dậy. Từ đó, Vệ Trọng Đạt thường dùng sự việc này để giáo dục người thân trong gia đình và con cái, chú ý đến suy nghĩ đoan chính, bài trừ các loại ác niệm dâm tà. Về sau, chức quan của Vệ Trọng Đạt quả nhiên chỉ làm đến Lại bộ thượng thư, chứ không phải là Tể tướng.
Vệ Trọng Đạt chỉ mới xuất ra ác niệm chứ chưa làm ra hành động nhưng đã làm tổn hại đến phúc báo đời này. Vệ Trọng Đạt chỉ mới nói ra chứ chưa được hoàng đế tiếp nhận nhưng lực lượng của việc thiện ông ta làm đã chiến thắng hết thảy những việc ác mà ông ta từng làm!
Từ những câu chuyện trên, chúng ta hiểu rằng nếu như thật sự đã làm việc ác hay việc thiện rồi thì lực lượng của thiện và ác đều rất lớn. Có thể nhìn thấy chỗ khởi phát của niệm đầu cũng chính là quyết định giữa phúc và họa.
Chính là:
Nhân tâm sinh ra một niệm
Trời cao đều nhìn thấy rõ
Nếu muốn chúng Thần khâm phục
Phải trừ dứt niệm tà dâm
Thản đãng làm bậc quân tử
Lỗi lạc lấy mình làm hình mẫu!
Vũ Dương.